این متن شامل 32 صفحه می باشد 

پمپ هايي كه در هيدروليك روغني كاربرد دارند به 3 گروه اصلي زير تقسيم مي شوند :

- پمپ هاي چرخ دنده اي

- پمپ هاي پره اي

- پمپ هاي پيستوني

پمپ هاي چرخ دنده اي شامل دو چرخ دنده مي باشند . اين چرخ دنده ها با همديگر جفت شده و زماني كه يكي از آنها توسط عاملي به گردش در مي آيد ، ديگري را نيز مي گرداند . اين پمپ از نوع جابجايي مثبت بوده و ميزان دبي آنها را مي توان با تغيير سرعت گردش محور محرك تغيير داد . دبي يا بازدهي اين پمپ ها عمدتاً به دقت و تماس مناسب سطوح دنده هاي درگير (آب بندي سطوح دنده ها) بستگي دارد .

پمپ هاي دنده اي را مي توان به انواع مختلف تقسيم كرد .

الف : پمپ هاي چرخ دنده اي ساده

فشار تئوريك در پمپ هاي چرخ دنده اي ثابت در نظر گرفته مي شود . منظور از فشار تئوريك اين است كه در عمل در اكثر پمپ هاي چرخ دنده اي امكان بروز نشت داخلي روغن و لغزش سطوح دنده ها وجود داشته كه اين خود موجب كاهش فشار مي گردد . بدين ترتيب بازده اين قبيل پمپ ها مي تواند تا 5 در صد كاهش يابد . متداول ترين اين پمپ ها متشكل از يك چرخ دنده است كه مطابق شكل (1 )درون يك محفظه جاوي دريچه ورود و خروج روغن قرار مي گيرند . يكي از چرخ دنده ها متصل به شافت محرك مي باشد . با چرخش چرخ دنده اول در جهتي كه در شكل مشخص شده است حركت چرخ دنده دوم در خلاف جهت آن امكان پذير مي گردد . محفظه مكش به مخزن روغن متصل است . چرخش چرخ دنده ها باعث ايجاد خلاء شده و فشار منفي حاصل و نيز فشار اتمسفر بر سطح روغن در مخزن سبب جريان روغن از مخزن به بيرون مي شود . عمل مكش روغن از طريق دريچه ورودي به اجراء در آمده و پس از عبور از محيط هر چرخ دنده ما بين فضاي بين هر دندانه ها و پوسته مستقر مي گردد . بدين ترتيب روغن با فشار از دريچه خروجي جريان پيدا مي يابد .

مجدداً دنده ها در گير شده و روغن را از خانه هاي چرخ دنده جابجا مي كنند . دنده هاي در گير مانع جريان روغن از محفظه پر فشار به طرف محفظه مكش مي گردند . دنده ها قبل از خالي شدن كامل خانه ها ، راه آنها را مي بندند . بدين ترتيب فشار زيادي در خانه ها ايجاد مي شود كه موجب شدت و ضربان كار مي گردد . فضاي آزاد ما بين سر دنده ها و پوسته بايد در حداقل ممكن باشد . دقت در ساخت و پرداخت صحيح دندانه موجب آب بندي مطلوب پمپ شده و از بازگشت روغن به دريچه ورودي جلوگيري مي كند . چنانچه روغن حاوي ذرات خارجي باشد موجب وقوع خوردگي در چرخ دنده ها و پوسته شده و در نتيجه راندمان پمپ كاهش مي يابد . عمل تصفيه روغن از اهميت بسيار زيادي برخوردار است و با به حداقل رسانيدن مقدار ذرات خارجي در مدار هيدروليكي مي توان طول عمر دستگاه هيدروليكي را افزايش داد . پمپ هاي استاندارد دنده اي براي كار در فشارهاي بيش از 80 bar و فشار ماكزيمم در حدود 100-120bar مورد استفاده قرار مي گيرند .

نموه ديگري از پمپ هاي چرخ دنده اي نوع دندانه داخلي آن است . اين قبيل پمپ ها تا فشار 100 bar را به سهولت تامين مي كنند . فضاي باز ما بين دو چرخ دنده داخلي و خارجي (حد فاصل دريچه هاي ورودي و خروجي) توسط زائده اي ثابت مطابق شكل آب بندي مي شود تا فشار مورد نظر تامين گردد . مكش روغن از طريق دريچه ورودي به مرحله اجراء در آمده و پس از عبور از فضاي بين چرخ دنده ها از دريچه خروجي جريان مي يابد .

ب) پمپ هاي چرخ دنده اي حلزوني

در شكل (3 )نمونه اي از يك پمپ چرخ دنده مارپيچي (حلزوني) نشان داده شده است . پمپ هاي دنده اي مارپيچي داراي دو و يا همانگونه كه در شكل مشاده مي شود حاوي سه دنده مارپيچي (حلزوني ) مي باشند كه يكي از دنده ها چپ گرد و بقيه راست گرد هستند . با طراحي مناسب گام دندانه هاي حلزوني يكديگر و بدنه محفظه را پوشش مي دهند . دنده حلزون مركزي توسط يك محور به حركت در مي آيد و اين حركت دوراني را به ساير دنده هاي حلزوني منتقل مي كند . دو دنده حلزوني خارجي به همراه بدنه محفظه و دنده حلزون محرك مجموعاً محفظه اي بسته اي را تشكيل مي دهند . محفظه مزبور به طور پيوسته در جهت