این متن شامل 275 صفحه می باشد 

محل مورد نظر براي طراحي، در منطقه 15، شهرداري تهران واقع مي‌باشد. مطالعه ويژگيهاي اقليمي پروژه حاضر، بر اساس آمار 15 ساله (1344-1359 هـ .ش) ثبت شده در ايستگاه كليماتيك مستقر در نمايشگاه بين‌المللي تهران انجام مي‌يابد. ايستگاه نمايشگاه بين‌المللي در ارتفاع 1541 متري با عرض جغرافيايي 57 35 شمالي و طول جغرافيايي 25 51 قرار گرفته است.

در ابتدا توضيحاتي كلي در مورد موقعيت جغرافيايي شهر تهران آورده شده و سپس به تفصيل ويژگيهاي اقليمي منطقه مورد نظر بررسي شده است.

هدف از اين مطالعات دستيابي به اطلاعاتي است كه از طريق آن، مي‌توان معماري بناهاي مورد نظر را تا حد امكان با شرايط و مقتضيات اقليمي انطباق داد و شرايط زندگي و يا بهره‌گيري از فضاهاي مجموعه را با وضعيت آب و هوايي محيط تنظيم نمود.

1-1- خلاصه روند دويست ساله توسعه و گسترش شهر تهران

شهر تهران از حدود دويست سال پيش كه پايتخت اعلام شد تا به امروز تحولات بسياري را از سر گذرانيده است و طي ادوار مختلف توسعه، به كلان شهر كنوني تبديل شده است. شهر تهران عمدتاً در سه مقطع گسترش يافته است؛ اول در زمان صفويه و قاجاريه، دوم در زمان پهلوي اول و سوم در زمان پهلوي دوم. حركت طبيعي گسترش شهر تهران طي دوران صفويه و قاجاريه و به حكومت رسيدن رضاشاه، دچار تحولات جديدي شد. وسعت شهر تهران طي دوران كوتاه حكومت وي به سرعت افزايش يافت و از حدود 24 كيلومتر مربع در سال 1301 هـ . ش به حدود 45 كيلومتر مربع در سال 1320 هـ .ش رسيد. يعني مساحت شهر در ظرف كمتر از 20 سال، تقريباً دو برابر شد. هسته مركزي شهر نيز با توجه به جاذبه شمال شهر و شميرانات به طرف آن كشيده مي‌شود، به طوريكه امروزه مركز تهران از بازار به خيابان انقلاب تغيير مكان داده است، يعني 4 كيلومتر حركت كرده است. در نقشه‌هاي گسترش شهر تهران در دوره‌هاي مختلف، اين تغييرات به وضوح ديده مي‌شود. جمعيت شهر تهران در طي سالهاي 1166 هـ . ش تا 1365 هـ . ش از بيست هزار نفر به 6 ميليون نفر رسيد. يعني 300 برابر و وسعت شهر از 2/7 كيلومتر مربع به 620 كيلومتر مربع رسيد يعني وسعت شهر 76 برابر شد. (1)

1-1-1- تاريخچه هسته تاريخي شهر تهران و مراحل توسعه فيزيكي شهر تهران

نام تهران براي نخستين بار در يكي از نوشته‌هاي تئودوسيوس يوناني در حدود اواخر سده پيش از ميلاد به عنوان يكي از اراضي ذكر گرديده و قديمي‌ترين سند فارسي رد مورد تهران حاكي از آن است كه روستاي تهران قبل از سده سوم هجري قمري وجود داشته است پس از حمله مغول و جنگهاي داخل شهر ري رو به ويراني گذاشت (599 هجري قمري) و تهران رو به گسترش نهاد و سيماي شهر را به خود گرفت. ترقي و رشد شهر نشيني در تهران از دوره صفويه آغاز شد و در زمان شاه طهماسب صفوي در تهران بناهاي تازه و كاروانسراها و برج‌ها و باروهاي مستحكم بنا گرديد.

تهران 4 دروازه به نامهاي دروازه شميران دولاب شاه عبدالعظيم و قزوين فضاي كالبدي به وسعت 4 كيلومتر مربع را حدوداً تحت حصار طهماسبي قرار داشت.

محلات عودلاجان، بازار، سنگلچ، چال ميدان و ارگ سلطنتي از بخشهاي قديمي شهر به شمار مي‌آيند در آن زمان تمام اراضي تهران تا شهر روي و نواحي غربي و شرقي از مزارع پوشيده بود.

در اوايل دوره قاجاريه دو دروازه ديگر به نامهاي دروازه دولت و عمديه در اين محدوده حصار ايجاد شد در سال 1200 هـ . ق آقا محمدخان قاجار در تهران به تخت نشست و تهران رسماً پايتخت كشور شد. و تحولات زيادي را موجب گرديد. تشكيل سلطنت پهلوي سيماي شهر تهران را بار ديگر دچار تحولات زيادي كرد و افزايش جمعيت و به تبع آن ازدياد وسائط نقليه شهري باعث گسترش بي وقفه ساخت و ساز در اطراف تهران شد تا جائيكه تمامي 77 آبادي واقع در پهنه اطراف تهران زير پوشش شهر تهران قرار گرفت.

به علت گران شدن زمين در داخل شهر گرايش ايجاد شهركهاي اقماري در اطراف تهران را گسترش داد سير صعودي جمعيت و توسعه فيزيكي وسعت شهر 4 كيلومتر مربعي را در بدو سلطنت فتحعلي شاه قاجار را به 18 كيلومتر مربع در زمان ناصرالدين شاه و 46 كيلومتر مربع در زمان رضاشاه و 9/716 كيلومتر مربع در حال حاضر را بوجود آورده است.

2-1-1- ساختار جمعيتي شهر تهران

قريب به دو قرن از گسترش شهر تهران و افزايش