این متن شامل 91 صفحه می باشد 

تعريف پروژه از ديدگاه اجراي عبارتست از:

"يك پروژه شامل فعاليت هاي سازمان مشخص بوده كه نيازمند صرف منابع مختلف بوده و كليه فعاليتهاي سازمان در جهت اجراي پروژه با امكانات تعريف شده و در زمانهاي تعيين شده مي باشد" جهت مشخص شدن تعريف فوق شكل 1-1 آمده است. همان طور كه در اين شكل ديده مي شود محدوديتهاي زماني، هزينه (بودجه) و موارد اجرايي در جهتي سازماندهي و هدايت مي شوند كه به نقطه مورد نظر كه همان انجام پروژه است خواهد رسيد.

چرخه عمر پروژه

پروژه مانند انسان داراي يك چرخه عمر است. ابتدا به آرامي شروع مي شود كه در آن مرحله، كليه موارد اجرايي و محدوديتها شناسايي و مشخص مي شود و بر اساس آن برنامه اجرايي تدوين مي گردد سپس بر اساس برنامه اجرايي به مرحله اجرا گذاشته شده و از سرعت بيشتري برخوردار است. در اين مرحله پروژه اجرا شده و در آخرين مرحله كه انجام فعاليتهاي پاياني است با شرعت كمتري حركت كرده تا در نهايت پايان يابد. در اين ارتباط در فصول بعدي بيشتر توضيح داده مي شود. منحني چرخه عمر در شكل 1-2 آمده است.

در سازمانهايي كه نوع فعاليت آنها متناسب با پروژه شكل مي گيرد عمر پروژه تغيير ميكند به دليل تعريف شدن در پريودهاي مختلف پروژه داراي عمرهاي مختلف است. كه كل پروژه ها مجموعاً داراي عمر پروژه هستند. همان طور كه در شكل ديده مي شود چندين پروژه با عمرهاي مختلف وجود دارد كه نهايتاً در كل پريود داراي يك پروژه و يك چرخه عمر است.

مديريت پروژه

با توجه به تعريف پروژه، يك مدير داراي وظايف اصلي ذيل مي باشد:

- برنامه ريزي

- سازمان دهي

- كنترل

- هدايت

- اجرا

مديريت پروژه درگير برنامه ريزي پروژه و ناظر بر اجراي پروژه بوده كه شامل موارد زير مي باشد:

برنامه ريزي پروژه

- تعريف نيازمنديهاي كار

- تعريف ميزان و مقادير كار

- تعريف منابع مورد نياز

هدايت و نظارت بر پروژه

- ميزان پيشرفت پروژه

- مشابه واقعيت و پيش بينهاي انجام شده

- آناليز نحوه اجراي كار و مقايسه با روشهاي تعيين و تدوين شده

- تنظيم هاي مورد نياز در جهت اجراي پروژه با توجه به موارد از پيش تعيين شده و تدوين شده

مديريت پروژه هنگامي ميتواند موفق ناميده شود كه بتواند در موارد زير به اهداف مورد نظر پروژه دست يابد:

- در زمان

- در هزينه

- سطح تكنولوژي/ اجراي خواسته شده

- بهره مندي از منابع و حداكثر استفاده از آن و راندمان بالا

با توجه به تعاريف انجام شده مزاياي بالقوه وجود مديريت پروژه عبارتست از:

1) وظايف و مسئوليت هاي افراد سازمان براي انجام فعاليتهاي خاص مشخص مي باشد.

2) حداقل كردن نياز براي گزارشگيري مداوم، يعني اينكه با وجود اين مدير نحوه گزارشها و گردش آنها به حداقل مي رسد.

3) مشخص كردن محدوديتهاي زماني اجراي پروژه

4) مشخص كردن روشهاي اجرايي

5) اندازه گيري ميزان پيشرفت طرحها و پروژه ها

6) مشخص شدن مشكلات در كوتاهترين زمان در زودترين زمان جهت انجام فعاليتهاي اصلاحي

7) توسعه قابليت تضميني و پيش بيني جهت برنامه ريزي هاي آتي

8) شناخت و فهميدن عواملي كه باعث نرسيدن سازمان به اهداف از پيش تعيين شده مي شود.

9) شناخت و فهميدن اهدافي كه سازمان به آنها نخواهد رسيد يا نرسيده است.

اما متاسفانه مشكلاتي وجود دارند كه سازمان را در رسيدن به اهداف و مزاياي بالا دچار اشكال ميكند. اين عوامل عبارتند از:

1- پيچيدگي هاي خاص پروژه

2- نيازمنديهاي خاص مشتريان

3- سازن غير ساختاري

4- ريسكهاي پروژه

5- تغيير در تكنولوژي و ديگر عوامل محيطي

در كتب مختلف با توجه به فرهنگ حاكم بر سازمان. مديريت پروژه داراي تعاريف مختلف است. اما به طو عمومي مديريت پروژه به شرح زير تعريف مي شود:

" مديريت پروژه همانا برنامه ريزي، سازماندهي و كنترل كردن منابع سازمان براي يك هدف كوتاه مدت كه براي اهداف و آرمانهاي بند مدت و ميان مدت ايجاد شده است مي باشد.

مديريت پروژه از روشهاي سيستمي براي موارد فوق الذكر استفاده كرده كه با استفاده از پرسنل وظيفه اي اين اهداف ارضا مي شود"

جهت فهم آسان وجود مديريت پروژه شكل1-3 آمده است. همان طور كه در كتب مختلف علوم مديريت آمده است مديريت به چهار سطح زير تقسيم مي گردد:

1- مديريت رده بالا

2- مديريت رده مياني

3- مديريت رده پائين

4- علم كننده ها

در اكثر سازمانها خلاي بين رده ها وجود دارد چنانچه با خلاهاي داخل هر دپارتمان تلفيق گردد باعث ايجاد جزيره هاي عملياتي شده كه هر كدام از آنها با يكديگر داراي خلا هستند. لذا مديريت پروژه داراي وظيفه مهم و سنگين است كه اين خلاها را از طريق سيستماتيك حل و برطرف نمايد.

در شكل هاي تصويري از محدوده عملكرد مديريت پروژه را نشان مي دهد. هدف از اين تصور نمايش نحوه مديريت و كنترل مديريت پروژه منابع سازمان بوده كه با توجه به فعاليتهاي شناسايي شده و با در نظر گرفتن زمان، هزينه و اجرا، انجام مي شود. زمان هزينه و اجرا، به عنوان محدوديتهايي هستند كه در پروژه تعريف مي شوند. چنانچه پروژه براي مشتري خارجي انجام مي شود ( كه در سازمان هاي توليدي تحت سفارش بر همين اساس است ) محدوديت رابطه مناسب با مشتري هم دخيل است.