این متن شامل 65 صفحه می باشد 

صنعت آسانسور جهان از زماني که با نيروي برق کار مي کند قدمتي يکصد و پنجاه ساله دارد، هر چند عمر بالابرها در جهان به بيش از ده هزار سال مي رسد و اولين چرخ چاه خود از اولين بالابرها بوده است. مهمترين شرکت هاي توليد آسانسور در جهان اوتيس و شيندلر با قدمتي حدود يکصدو پنجاه سال مي باشند.

اما صنعت آسانسور ايران قدمتي هشتاد ساله دارد. البته اگر گفته هاي بدون مدرک در مورد نصب آسانسور در کاخ گلتسان توسط ناصر الدين شاه را ناديده بگيريم، اولين آسانسورها که آنهم البته اثري از آنها بجا نيست در پالايشگاه آبادان در دوران حکومت احمد شاه قاجار نصب شده است. اما آنچه مسلم و قابل بررسي است اولين آسانسور ها در ساختمانهايي که در زمان پهلوي اول ساخته شده است نصب شده و در ساختمانهاي اطراف ميدان امام خميني (ميدان سپه سابق) مثل باشگاه افسران ستاد ارتش، کتابخانه ملي آثار آن وجود دارد و بسياري از آنها توسط کارشناسان خارجي و به کمک نسل اول متخصصين صنعت آسانسور ايران نصب و راه اندازي شده است.

نسل اول ساختمانهاي بيش از سه طبقه در ايران در دوران پهلوي اول و آپارتمان سازي بصورت امروزي از سال 1335 در دوران پهلوي دوم شروع شده است. بنابراين دوران رشد صنعت آسانسور ايران را زا سال 1335 به بعد بايد نامگذاري کرد.

ابتدا آسانسورها کامل و بسته بندي شده از خارج از کشور به ايران وارد شده است. ليکن بتدريج شرکتهاي ايراني فروش و نصب آسانسور در ايران بوجود مي آيند و در سال 1345 اولين کارگاه توليد درب و کابين توسط اوکسن الکساني با کپي برداري از روي درب و کابينهاي شرکت هاي اروپايي بوجود مي آيد.

در سال 1345 در طرح هاي وزارت مسکن و شهرسازي براي آپارتمان سازي برنامه ريزي شده و ايجاد شهرک هاي مسکوني در اطراف شهرهاي بزرگ براي ساخت اولين کارخانه آسانسورسازي در ايران برنامه ريزي مي شود.

در سال 1350 کلنگ ساخت اولين کارخانه آسانسورسازي ايران با نام ايران شيندلر در زميني به مساحت چهل هزار متر مربع واقع در شهر صنعتي البرز قزوين به زميني زده مي شود و در سال 1353 اين کارخانه با ظرفيت اوليه توليد چهارصد دستگاه آسانسور تحت ليسانس شيندلر سوئيس به بهره برداري مي رسد و بطور همزمان جهت پرورش نيروي متخصص در نصب آسانسورهاي خود مبادرت به برگزاري دوره هاي کامل آموزشي تئوري و عملي نصب آسانسور مي نمايد که در هر دوره حدود 20 نفر تکنسين موفق به کسب مدرک مهارت نصب مي شوند و اين دوره ها از سال 1354 تا 1357 ادامه داشت و امروز دانش آموختگان آن دوره ها زبده ترين و کارآمدترين افراد در صنعت آسانسور در ايران مي باشند و اغراق نمي باشد اگر از شرکت آسانسورسازي ايران شيندلر به عنوان مادر صنعت نوين آسانسور در ايران ياد کرد. همچنين بطور همزمان اولين کارخانه سازنده قطعات آسانسور در ايران با نام تسلا ــ ايران توليد خود را شروع مي کند.

در سال 1354 کارخانه آسانسور و پله برقي ايران در ابهر تأسيس و مدتي بعد تحت ليسانس هاوس هان آلمان شروع به توليد مي کند. شرکت اوتيس آمريکا نيز اقدام به خريد زميني در شهر صنعتي ساوه نموده و برنامه ريزي براي تأسيس کارخانه مي کند.

همچنين در سال 1355 شرکت توليدي ايران امباربا کارخانه توليد آسانسور خود را در شهر صنعتي رشت تأسيس و توليد آسانسور را تحت ليسانس امباربا اسپانيا آغاز مي کند.

در کنار شرکت هاي توليدي فوق حدود سي شرکت نصب و فروش آسانسور هم در ايران تا سال 1357 دائر مي شود که بعضي از اين شرکت ها نمايندگي فروش شرکت هاي فوق را در تهران و شهرستان ها دريافت مي کنند. همچنين چهار يا پنج کارگاه توليد درب و کابين هم ايجاد مي شود که شرکت هاي فروش و نصب آسانسور را ياري مي دهند. بدين ترتيب تا قبل از بثمر رسيدن انقلاب و ضعيت صنعت آسانسور ايران بشرح فوق است.

پس از انقلاب:

کار شناسان خارجي از ايران مي روند و ايران تحريم اقتصادي مي شود و واردات قطع مي شود.

1- شرکت ايران شيندلر که بيشتر سهام آن متعلق به بانکهاست با ملي شدن بانک ها عملاً دولتي مي شود و توسط وزارت مسکن و شهرسازي اداره مي شود.

2- شرکت آسانسور و پله برقي ايران که سهام آن خصوصي است با عدم ورود آسانسور از خارج تعطيل مي شود.

3- پروژه اوتيس آمريکا نيمه کاره باقي مي ماند. زمين آن در شهر صنعتي ساوه و دفتر فروش آن در تهران مصادره مي شود و وزارت بازرگاني عهده دار اداره آن مي شود.

4- شرکت ايران امباربا که با سرمايه گذاري بانک صنعت و معدن و سرمايه گذار خصوصي ايجاد شده با خروج سرمايه گذار خصوصي از ايران توسط بانک صنعت و معدن اداره مي شود

5- شرکت

آسانسور

دستگاهي است دائمي که براي جا به جايي اشخاص يا کالا ،بين طبقات ساختمان بوده و در طبقات مشخصي عمل مي نمايد . داراي کابيني است که ساختار ، ابعاد و تجهيزات آن به اشخاص به سهولت اجازه استفاده مي دهد و ميان ريلهاي منصوبه عمودي با حداکثر انحراف 15 درجه حرکت مي کند .

آسانسور وسيله نقليه عمومي دائمي است که بين ترازهاي از قبل تعريف شده حرکتمي کند آسانسور تنها وسيله رفت و آمد ترافيکي است که مورد استفاده تمامي گروه سني قرار مي گيرد و عمومي ترين وسيله جابجايي عمودي در جهان است .

آسانسور وسيله نقليه اي است که کنترل آن به يک سيستم سپرده شده فرمان دادن به آن به اختيار مسافر است ، اما ايستادن آن در محل مقرر به توسط سيستم است .

آسانسور در داخل محيطي نصب مي شود که از سه قسمت تشکيل شده است :

1- موتورخانه : براي برقراري موتور و گيربکس و تابلو کنترل آسانسور و تابلو برق

2- چاه آسانسور : براي نصب درها ، ريلها و همچنين محلي براي حرکت کابين و وزنه

3- چاهک : در پايين ترين قسمت چاه آسانسور ،براي ضربه گيرها و بافرها

موتور گيربکس بعنوان قلب آسانسور و تابلو کنترل بعنوان مغز آسانسور عمل مي نمايد .

آسانسور حمل بار و مسافر

آسانسورري است که براي حمل ونقل کالا طراحي شده است و معمولا عمل حمل ونقل بهمراه افراد صورت مي گيرد .

آسانسور خدماتي

آسانسوري است دائمي که براي جابجايي کالا بين طبقات ساختمان مي باشد و در طبقات مشخصي عمل مي کند ، داراي کابيني است که ابعاد آن به اشخاص اجازه استفاده را نمي دهد و در ميان ريلهاي منصوبه عمودي و با حداکثر 15 درجه انحراف، حرکت مي کند . ابعادي که کابين را براي افراد غير قابل استفاده مي کند ، نبايد از مقادير زير بيشتر شود :