این متن شامل 30 صفحه می باشد

اطلاعاتي كه مؤسسات اقتصادي به موجب قانون يا به سائقة احتياط براي مدتي نسبتا“ طولاني نگهداري ميكنند ، گهگاه چنا ن پر شماره ميشود كه محل نگهداري آنها مسأله مي آفريند و بي شك در هزينه هاي عمومي مؤسسات نيز تأثير مي گذارد .

در امور تجاري ا ز جملة امتيازاتي كه براي ماشينهاي حسابگر ميتوان بر شمرد آنستكه به تقليل حجم مدارك مورد بايگاني و تسهيل وارسي و استفاده از آنها مي انجامد . اكنون ديگر دراين باب ترديد ي وجود ندارد كه مؤسسات اقتصادي بايد به ثبت وضبط انفورماتيكي روي آورند . استفاده تلفيقي انفورماتيك و نظامهاي ارتباط از راه دور ( تكنيكي كه « تله ماتيك » يا انفورماتيك از راه دور ناميده ميشود ) امكانات تازه اي را در انجام عمليات تجاري از فاصلة بعيد در اختيار مؤسسات اقتصادي قرار ميدهد : انتقالات الكترونيكي پول ، سفارش كالاي مصرفي ، مشاورة بانكهاي اطلاعاتي با يكديگر و اقسام ديگر مبادلة اطلاعات از اين قبيل اند.

با آنكه در حال حاضر بواسطه تازگي اين فنون تنها بخشي از امكانات استفاده از آنها كشف شده ، اما از هم اكنون در اين زمينه مسائل حقوقي متعددي مطرح گرديده است كه گهگاه حل آنها دشوار است . مسائل مربوط به ادله از اين جمله اند .

آيا ميتوان پردازش و نگهداري اطلاعات را به صورت مدارك انفورماتيكي ( ليستينگ ، نوارهاي مغناطيسي و ديسك و ميكرو فيلم خروجي ارديناتور ) مقدمات معتبر براي دليلي دانست كه در صورت بروز اختلاف مستند دعوي قرار ميگيرد و آيا اين شيوه و اسلوب با اقتضائات و الزامات تهيه و نگهداري برخي از مدارك حقوقي مربوط به امور حسابداري ، مالياتي و اجتماعي مطابقت دارد ؟ آيا معاملات و انتقالاتي كه د ر حال حاضر ميتوان به مدد ماشين حسابگر به انجام رساند ( معاملات و انتقالاتي كه با عنوان معاملات تله ماتيكي معنون ميباشند ) پاسخگوي الزامات و اقتضائات قانوني ادله در اعمال حقوقي ميباشند .

در اين بحث دو نظام حقوقي را مورد مطالعه قرار ميدهيم و پاسخ به اين سئوالات را در آنها جستجو مي كنيم : حقوق انگلو ساكسون ( خصوصا“ حقوق انگليس و امريكا ) و حقوق مدني ( خصو صا“ حقوق فرانسه و بلژيك ) .

اما پيش از پرداختن به اين بحث دربارة صحت و اعتبار مداركي سخن مي گوئيم كه منشاء آنها انفورماتيك است و پس از بحث حقوقي اصلي نيز چند نكته دربارة راه حل فني برخي از مسائل حقوقي ، كه تا كنون حل و فصل آنها معوق مانده است ، بيان مي كنيم .

اعتبار مدارك و اسنادي كه منشاء آنها انفور ماتيك يا تله ماتيك است

مداركي كه به چرخة پردازش انفورماتيكي سپرده ميشوند و يا از طريق تله ماتيك بدست مي آيند تا چه حد محتواي اطلاعاتي خود را وفا دارانه منعكس ميسازند ؟ در پاسخ بايد توجه داشت كه اين مدارك درمعرض دو نوع خطر قرار دارند : اشتباهات و تقلبات .

الف . خطر اشتباه

مبادي اشتباهات مختلف اند و انساني ، فني يا خارجي ميباشند . ظاهرا“ اشتباهاتي كه منشاء انساني دارند فراوانتر از ديگر اشتباهات اند . با اين خطر به هنگام وارد ساختن اطلاعات به ماشين و يا دستكاري و استفادة از آنها روبرو ميشويم .

درانتقال الكترونيكي وجوه نظر به اينكه يك ساختار به قاعده و سامانمند همگاني براي اطلاعات وجود ندارد ، در زمينه تفسير و نوشتن پيامها به زبان معمولي ـ كه از طريق واسطه هاي گوناگون دخيل در امر انتقال دستور بانكي صورت مي گيرد ـ با خطر اشتباه انساني مواجه هستيم 1 اشتباهاتي كه منشاء خارجي دارند ، اشتباهاتي هستند كه قابل استناد به محيط اند . شرائط بد درجه حرارت يا رطوبت ، وجود گردو غبار ، ارتعاشات ، الكترو استاتيسيته و يا حالت الكترو مغناطيس ، نا منظم بودن تغذيه الكتريكي و ….. از جمله عوامل متعددي هستند كه ميتوانند علت توقف و از كار افتادن سيستم باشند ، امري كه خود موجب تغيير شكل و يا حذف داده ها ميشود .

اشتباهاتي كه مبناي فني دارند ، اشتباهات ناشي از بدي طرز كار دستورگان ، ابزار و وسائل و يا سيستم انتقال داده هائي است كه مجموعه هاي انفور ماتيكي مختلف را به هم متصل ميسازند . پيشرفتهاي فني سبب شده اند كه اشتباهات ناشي از نقص هاي فني وسائل و ابزار ويا دستورگان كاهش فراوان بيابند 2. اما كاستي ها ي سيستم ارتباطي همچنان زياد است .

د رمقابل نتايج حاصل از نقائص دستورگان و افزار جنبة عمده و اساسي دارد زيرا اين امر از خصوصيت آنها كه غالبا“ تكراري بود نشان است نشأت ميگيرد .

بطور كلي ميتوان گفت كه انفورماتيك و تله ماتيك خطر اشتباهات مرحله